czwartek, 8 września 2011

Malarstwo Izraela

Do lat 20. XX wieku, malarstwo Izraela zdominowane było przez jerozolimską szkołę Akademii Bezalel - najstarszą szkołę malarską Izraela. Na obrazach pochodzących z tamtego okresu dostrzec można wymieszanie orientalnych pejzaży o często romantycznym nacechowaniu z utopijnymi wizjami społeczeństwa kreowanymi przez ruch syjonistyczny.

Tego rodzaju malarstwu zaoponowała grupa młodych twórców, którzy swój styl zaczęli określać mianem "hebrajskiego" (styl szkoły Bezalel nazwali bowiem stylem "żydowskim"). Młodzi malarze postanowili ukazywać na płótnach codzienność Ziemi Świętej - sceny rodzajowe. Na stworzonych przez nich płótnach wyróżnić można kilka cech wspólnych dla stworzonego przez nich stylu: zastosowanie jaskrawych barw, mocne oświetlenie przedstawianych scen, a także arabskie motywy, mające za zadanie podkreślić orientalność kraju.

W latach 30. XX wieku obserwuje się bardzo duży wpływ na malarstwo ze strony środowisk imigrantów żydowskich, przybywających do Ziemi Świętej - w szczególności wpływ twórców francuskich (ekspresjoniści wywodzący się z Ecole de Paris). Tematyką ich obrazów również była otaczająca rzeczywistość, łącząca w sobie elementy świata żydowskiego z arabskim - do której jednak wkradł się pierwiastek mistyczny. Lata 30. to także przybycie do Ziemi Świętej ekspresjonistów niemieckich masowo emigrujących z nazistowskich Niemiec. Rzeczywistość na ich obrazach zdaje się być już zniekształcona - wcale nie obiektywna, a głównym tematem płócien są górzyste okolice Jerozolimy i samo miasto. To właśnie niemieccy ekspresjoniści przez kilkanaście następnych lat zarządzali Akademią Malarstwa Bezalel.

II wojna światowa, to dla zamieszkałych w Ziemi Świętej malarzy okres zerwania kontaktu z europejskim ośrodkiem kultury w Paryżu. Taka sytuacja sprawiła, że malarze rozpoczynający działalność właśnie w latach 40. zaczęli coraz bardziej zwracać się tematyką obrazowania w stronę kultury bliskowschodniej - sięgać do źródeł starożytnego malarstwa hebrajskiego i szeroko pojętej kultury czasów Mojżesza.

Rok 1948 i wojna o niepodległość miała równie silny wpływ na malarstwo żydowskie. To właśnie w roku 1948 powstała grupa "Nowe Horyzonty" - wiodąca prym w malarstwie Izraela przez ponad dziesięć lat. Jej członkowie łączyli w swoich pracach elementy ekspresjonizmu i abstrakcji. 

Biegnące dotąd jednym torem malarstwo podzieliło się na dwa kierunki: zwolennicy jednego trendu woleli ukazywać świat obiektywnie - przy użyciu chłodnych tonacji, zwolennicy drugiego kierunku posługiwali się symboliką i geometrią, wzorując swoje prace na pracach przedstawicieli dadaizmu.
Rok 1953 przyniósł dla świata artystycznego kolejne ważne wydarzenie - w Ejn Harod założono kolonię zrzeszającą wszystkich izraelskich twórców (wcześniej, w 1948 roku otwarto tam Muzeum Sztuki).

Lata 60. XX wieku to okres, w którym coraz wyraźniejsze stawały się głosy twórców nie identyfikujących się z grupą "Nowe Horyzonty". W tym czasie powstały też pierwsze obrazy powiązane tematyką z okresem wojny i Holokaustem. Rozwinął się także surrealizm, który tryumfy święcił w następnej dekadzie.

Od lat 80. trudno wyróżnić główne kierunki w malarstwie Izraela. Kolejni twórcy albo poszukują swojego indywidualnego środka wyrazu, albo wzorują się na artystach minionych okresów. Jedynym wciąż obecnym i wspólnym dla wszystkich elementem na obrazach pozostaje motyw łączenia i przenikania się kultury Zachodu i Wschodu.

Żródło: Wikipedia, (CC BY-SA 3.0), autorzy

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz